Một nhà lập pháp hàng đầu của Mỹ hối thúc Washington ủng hộ các nước ASEAN trong vụ tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông.

Phát biểu hôm thứ Hai tại một cuộc hội thảo của Viện Nghiên cứu các vấn đề chiến lược và quốc tế (CSIS) ở Washington, thượng nghị sĩ John McCain nói rằng Hoa Kỳ cần bảo đảm rằng Trung Quốc không thể “muốn làm gì thì làm” trong lúc các nước nhỏ hơn phải chịu tổn hại.

Chính khách từng là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa nói rằng những mối căng thẳng ở Biển Đông giữa Trung Quốc với các nước khác cho thấy rõ Hoa Kỳ cần phải gia tăng sự hiện diện trong khu vực này.

Ông McCain nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ cần phải ủng hộ các nước đối tác trong khối ASEAN để họ có thể hình thành một mặt trận thống nhất và thông qua đường lối đa phương để giải quyết vụ tranh chấp này một cách hòa bình.

Bắc Kinh lâu nay vẫn nhất mực đòi tiến hành những cuộc đàm phán song phương với Việt Nam, Philippines và các nước có tuyên bố đòi chủ quyền biển đảo ở Biển Đông và không ngớt chỉ trích Hà Nội và Manila về điều mà họ gọi là “mưu toan quốc tế hóa tranh chấp Biển Đông.”

Thượng nghị sĩ McCain kêu gọi như thế trong lúc tình hình căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines tiếp diễn ở bãi cạn Scarborough, nơi vụ đối đầu giữa tàu vũ trang hai nước bùng ra ngày 10 tháng tư khi tàu hải giám Trung Quốc ngăn không cho hải quân Philippines bắt giữ những ngư phủ Trung Quốc đánh cá trong vùng biển này.

Hôm thứ Hai, chính phủ Philippines cũng lên tiếng bác bỏ lệnh cấm bắt cá từ ngày 16 tháng 5 đến ngày 1 tháng 8 ở Biển Đông, kể cả vùng đảo Scarborough mà Trung Quốc gọi là đảo Hoàng Nham.

Báo chí do nhà nước Việt Nam kiểm soát gọi lệnh cấm của Trung Quốc là “ngang ngược” và trích dẫn tuyên bố hồi tháng hai của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị nói rằng “Việc Trung Quốc đơn phương thi hành lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông là vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông, làm cho tình hình Biển Đông phức tạp thêm.”

Theo tin của Tân Hoa Xã, lệnh cấm đánh cá mùa hè ở Biển Đông do Bắc Kinh đưa ra hàng năm từ năm 1999 và những ai vi phạm sẽ bị phạt tới 8.000 đô la và bị tịch thu tài sản, tàu bè.